42
1. Otto I Imperator . . . nos quasdam res ... . quas jam antea
quidem comes nomine Hartuich de manu Warmunti comitis . . .
tradiderat in loco Grahanstat . . . cum omnibus rebus eidem
loco adjacentibus id est terris cultis et incultis, curtilibus et aedi-
ficiis, mancipiis utriusque sexus, parscalcis et aliis servis, cidu-
lariis, vectigalibus et in salina curtilia cum patellis patellarumque
locis . . . cum foresto . . et silvis pratis pascuis, . . . sagina-
tionibus, venationibus, aquarum decursibus, piscacionibus, prout
a me regali potestate in banno erant, molendinis molendinumque
locis, viis et inviis, quaesitis et inquirendis . . . omnibus uten-
silibus ad eundem locura Grahanstat jure pertinentibus, nostro
regio more praedictis canonicis cum integritate concessimus *.
2. Urkunde Kaisers Otto II. vom 29. October 973 * 1 2 ;
Salzunga cum omnibus appendiciis et utilitatibus suis, tarn in
ecclesiis quam in aliis aedificiis, et mancipiis utriusque sexus,
terris cultis et incultis, . . . venationibus, piscacionibus, aquis
aquarumve decursibus.
3. Urkunde Kaisers Otto III. v. J. 99s 3 :
Quendam nostre proprietatis locum ad curtem tille nuncupatum
cum omnibus ejus pertinentys in utriusque sexus mancipiis, areis,
aedificiis, terris cultis et incultis, silvis, venationibus, aquis aqua
rumve decursibus, molendinis, piscacionibus, viis et inviis, exiti-
bus et reditibus, quaesitis et inquirendis omnibusque aliis appen
diciis que adhuc dici vel inveniri sive inquiri possunt.
Schon der flüchtigste Blick läßt erkennen, daß diese Urkunden
als appendicia oder pertinentia auch solche Berechtsame aufführen, von
denen es unzweifelhaft ist, daß sie kein bloßes Zubehör des Grund
und Bodens gewesen und nur kraft besonderer Verleihung ausgeübt
werden durften. Namentlich ist es gewiß, daß in der ersten Hälfte
des Mittelalters niemand ohne besondere Verleihung befugt war, Jagd
alter her oben staatlich, unten genossenschaftlich, nirgends grundherrlich (s. auch
Dopsch II 178) gewesen und die Gewerkschaft habe ihre besondere Form erst seit
dem 15. Jahrhundert erhalten, sich nach der II. Tafel von Vipasca (§§ 6, 7, 8)
nicht mehr aufrecht erhalten, s. auch Arndt in der Zeitschrift für die gesamte
Staatswissenschaft Bd. 70 S. 240.
1 Die Urkunde ist bei Böhlau als Urkunde 18 aus dem Anhang zu Juvavia
p. 181 mitgeteilt.
2 Aus Schannat, Corpus traditionum Fuldensium, Lips. 1724, p. 241.
3 Von Kommer in der Zeitschrift für Bergrecht Bd. 10 S. 378 mitgeteilt
nach Quix, Cod. Aquensis 13.